Kestirimci Bakım Nedir?
Kestirimci bakım, planlanmamış bakım ihtiyaçlarının önüne geçilmesi ve üretim hattındaki plansız duruşların engellenmesi için veri analizi araçları ve teknikleri kullanılarak; ekipman ve süreçlerdeki olası kusurların ya da anomalilerin tespit edilmesini sağlayan yöntemdir.
Aynı zamanda kestirimci bakım; çeşitli teknikler ve donanımlar kullanılarak, ekipmanlardan toplanan verilere dayanmaktadır.
Kestirimci bakımın öncelikli amaçları;
- Beklenmeyen arızaların sayısını en aza indirmek ve ekipmanların çalışma süresini en üst düzeye çıkarmak.
- Bakım işlemlerine harcanan zamanı optimize ederek, operasyonel maliyetleri azaltmak.
- Ekipman bakımlarının yalnızca gerektiği zaman yapılmasını sağlamak ve gereğinden fazla bakım yaparak zaman kaybetme olasılığını ortadan kaldırmak.
- Uzun vadeli bakım maliyetlerini azaltmak ve üretim yapılabilen süreyi en üst düzeye çıkararak kâr artışı sağlamaktır.
Kestirimci Bakım Nasıl Çalışır?
Kestirimci bakım, ekipmanların performansını gerçek zamanlı olarak değerlendirmek için veri toplama terminali ve sensörlerinden topladığı verilerden faydalanır. Nesnelerin interneti (IoT) teknolojisinden yardım alarak, ekipmanlara ait verileri toplamak ve analiz etmek için doğru araçları sağlar. Kestirimci bakım ile elde edilen bu veriler, dikkat edilmesi gereken alanların tanımlanmasına olanak tanır.
Veri Toplama Terminali ve Sensörler
Kestirimci bakım kapsamında; ekipman verimliliğinin değerlendirilmesini sağlamak ve ekipman parçalarındaki sorunları gerçek zamanlı olarak izlemek için, veri toplayan donanımlar yerleştirilmektedir.
Ekipmanların gerçek zamanlı takibi önemlidir çünkü, geleneksel yöntemlerde bu süreç bakım personeli tarafından manuel olarak yürütülmekteydi. Ancak, manuel kontrolün oldukça büyük bir eksikliği bulunuyordu. Oluşan sorunlar genellikle makine parçalarında gözlendiğinden, çözülebilmesi için detaylı incelemeler gerektiriyordu.
Kestirimci bakım; sensörler aracılığıyla herhangi bir kesinti olmadan ekipmanın içinde olup bitenler için doğru bir öngörü imkânı sağlamaktadır. Bu donanımlar, makinenin türüne bağlı olarak pek çok parametreye ait değeri ölçer.
Çoğunlukla titreşimi, gürültüyü, sıcaklığı, basıncı ve yağ seviyelerini ölçmek için kullanılırlar, ancak bunun ötesine geçerek elektrik akımı ve korozyon gibi parametrelerin ölçülmesini de sağlar.
Nesnelerin İnterneti (IoT)
Verileri toplamak önemli bir adımdır ancak, verileri analiz edip kullanabilmek çok daha önemlidir.
Kestirimci bakım; IoT destekli sensörler ve donanımlar aracılığıyla verileri toplayabilir ve paylaşabilir. Ekipmanlardan gelen verileri depolayan merkezi bir sisteme bağlamak için büyük ölçüde bu donanımlara güvenir.
Verileri toplayan merkezi Hub'lar; WLAN ve LAN tabanlı bağlantıya sahip olabilir veya bulut teknolojisi kullanarak çalışabilir. Burada, ekipmanlar iletişim kurabilir, birlikte çalışabilir, verileri analiz edebilir, düzeltici eylem önerebilir veya sistemin nasıl kurulduğuna bağlı olarak doğrudan eylemde bulunabilir.
Bu bilgi alışverişi, kestirimci bakımın merkezinde yer alır. Bakım teknisyenlerinin, makinelerde neler olduğunu anlamalarına ve bakıma ihtiyaç duyabilecek ekipmanları belirlemelerine olanak tanır.
Kestirimci Bakımı İşletmenizde Nasıl Uygulayabilirsiniz?
Kestirimci bakım için sağlam bir zemin hazırlamak, uygulamaların yıllarca sürdürülebilir olması için oldukça önemlidir. Basit dönüşümler ile başlamak ve işletmeniz yeni teknolojilere uyum sağladıkça ölçeği büyütmek doğru bir yöntemdir.
İşletmenizin kestirimci bakım uygularken atması gereken genel adımları sıraladık:
1- Kritik Ekipmanları Belirleyin
Programa dahil edilecek kritik ekipman ve sistemleri belirleyerek başlayın. Üretim açısından kritik olan ve yüksek onarım-değiştirme maliyetlerine sahip ekipmanlar, genellikle kestirimci bakım programı için en iyi adaylardır.
2- Veritabanı Oluşturun
Kestirimci bakımın başarılı olması için dikkate alınması gereken bir diğer faktör, makine davranışına ilişkin eyleme dönüştürülebilir içgörüler oluşturulmasıdır.
3- Arızaları Analiz Edin ve Modeller Geliştirin
Bu noktada, kuruluşun arıza modellerini oluşturmak için önceden tanımlanmış ve kestirimci bakım metodu uygulanabilecek kritik ekipmanların analiz çalışmaları yapılması gerekmektedir.
4- Hata Tahminleri Yapın
En kritik makineler ve hata modelleri belirlenirken bir sonraki adım, kestirimci bakımın hata tahminlerinin temelini oluşturacak doğru modelleme yaklaşımını tasarlamaktır.
Bu aşamanın doğru ilerlemesi aşağıdaki çıktıları sağlayacaktır:
- Sensörler ve donanımlar aracılığıyla çalışma koşullarının izlenmesi,
- Veri anomalileri tarafından oluşturulan kalıpların anlamlandırılması ve tahmin edilmesi,
- Belirlenen değerlerden sapma olduğunda uyarılar oluşturulması.
5- Pilot Ekipmanda Deneyin
Kestirimci bakımın teste tabi tutulduğu ve seçilen bir pilot ekipman grubunda uygulanarak doğrulandığı aşamadır.
Süreç doğru bir şekilde yürütülürse, işletmenizin büyüklüğüne ve karmaşıklığına bağlı olarak, gözle görülür etkilerin başlaması birkaç ay sürebilecek olsa da kestirimci bakım sayesinde iş süreçlerinizde önemli iyileştirmeler gözlenecektir.
Farklı Endüstrilerde Kestirimci Bakım Uygulamaları
Kestirimci bakım, işleri yapmanın eski yöntemini değiştiriyor. Artık "arızalanmadıysa dokunmayın" değil, "arızalanmadan önce düzeltin" prensibi benimsenmeye başlandı.
Kestirimci bakım kullanmanın yaygın olduğu sektörler ve kullanım alanları:
Üretim
Kestirimci bakımın sunduğu artırılmış güvenin ve sürdürülebilirlik üretim endüstrisi için oldukça cazip fırsatlar sunuyor. Araştırmalar, dünya çapında üretim endüstrisinde kestirimci bakım ile elde edilen tasarrufun, 2025 yılına kadar 240 - 630 milyar $'a ulaşabileceğini öngörüyor.
Üretimde kestirimci bakımın uygulamaları oldukça çeşitlidir. Üretim hattındaki ekipmanları yönetmekten, çalışanların güvenliğini artırmaya kadar. Özellikle kablo tabanlı sensörlerden, kablosuz sensörlere geçiş sayesinde; algılama teknolojisinin maliyeti düşmeye devam ettikçe, bu eğilimin devam etmesi çok muhtemeldir.
Otomotiv
İşletmeler, makinelerin performansı hakkında veri toplayan ve bilgi aktaran sensörler sayesinde; yüksek teknolojili ve akıllı araçlar üretmeye başladılar. Filo yöneticileri, araç bakımını proaktif olarak planlamak için kestirimci bakımdan yardım almaktadır. Sürücüler ise, performans verilerine dayalı uyarılar görülebilmektedir.
Havacılık
Havacılık sektöründe hizmet veren şirketler, uçuş gecikmelerinin ve iptallerinin maliyetli etkilerini azaltmak için kestirimci bakım uygulamalarını kullanmaktadır.
Endüstride, hava yollarının uçak sağlığını iyileştirmesine ve yıkıcı kazaları önlemesine yardımcı olmak için yine kestirimci bakımdan faydalanılmaktadır.
Önümüzdeki birkaç yılda, yararlanamayan neredeyse hiç sektör kalmayacağı için kestirimci bakım teknolojilerin kullanımının artması bekleniyor.
Retmes Yapay Zekâ Destekli MES Çözümleri
Retmes’in yapay zekâ destekli MES çözümlerinde sunduğu modüllerden biri kestirimci bakımdır. İşletmenizde olası duruşların ve ekipman arızalarının önceden tespitini ve iş süreçlerinizin kesintisiz devam etmesini sağlayan kestirimci bakım uygulamaları ve çok daha fazlası hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.
